آمار کشته شدگان تصادفات در ایران ۱۴۰۲ + تحلیل

ارقام کلی تصادفات در ۱۴۰۲

در سال ۱۴۰۲ آمار کشته شدگان تصادفات رانندگی در ایران نشان می‌دهد ۲۰۰۴۵ نفر در تصادفات جاده‌ای کشور جان خودشان را از دست داده‌اند. همچنین میزان مجروحین تصادفات از ۳۶۹ هزار نفر به بیش از ۳۹۱ هزار نفر رسیده‌است. در این گزارش همچنین به سهم تصادفات در مرگ‌ومیر حوادث غیرطبیعی نیز می‌پردازیم.

تغییرات ماهانه آمار تلفات تصادفات رانندگی ۱۴۰۲

تعداد کشته شدگان تصادفات در شهریور ۱۴۰۲ به اوج مقدار یعنی ۲۰۵۰ نفر رسید در حالیکه این مقدار در بهمن ۱۴۰۲ در کمترین مقدار یعنی ۱۴۱۱ بوده‌است. تعداد تلفات تصادفات برون شهری در این سال در شهریور ماه با رقم ۱۴۶۶ نفر در بالاترین مقدار ماهیانه بوده‌است.

آمار کشته شدگان تصادفات در ایران ۱۴۰۲ نسبت به مرگ‌ومیر حوادث غیرطبیعی

یکی از شاخص‌های مهم در حوزه آسیب‌های اجتماعی، تعداد مرگ‌ومیر حوادث غیرطبیعی است. مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی نوعی از مرگ و میر حوادث غیرطبیعی است.

در ایران نسبت تلفات تصادفات رانندگی به کل کشته شدگان حوادث غیرطبیعی نزدیک به ۴۰ درصد است و نسبت به دیگر عوامل مرگ‌های غیرطبیعی، بیشترین سهم را دارد.

نمودار زیر نشان‌دهنده سهم تلفات حوادث رانندگی در مرگ و میر‌‌های غیرطبیعی است که به تفکیک زن و مرد نیز آورده شده‌است. این نسبت در سال ۱۴۰۲ برای زنان نزدیک به ۹ درصد و مردان حدود ۳۲ درصد بوده‌است.

روند فصلی نسبت تعداد کشته شدگان تصادفات به تلفات حوادث غیرطبیعی

روند فصلی نسبت آمار کشته شدگان تصادفات ایران سال ۱۴۰۱ و سال ۱۴۰۲ تقریبا بر هم منطبق‌است. بدین معنی که در سال ۱۴۰۱ در بهار و تابستان نسبت تلفات حوادث رانندگی به کل مرگ‌ومیر حوادث غیرطبیعی افزایش می‌یابد و در پاییز و زمستان کاهش پیدا می‌کند.

خط نارنجی سهم تلفات تصادفات را در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که در پایان سال یعنی زمستان دو درصد کمتر از سال ۱۴۰۱ می‌باشد.

برای بررسی وضعیت ایمنی راه کشور در سال ۱۴۰۲ باید آمار تصادفات را بررسی‌های کلیشه ای خارج کرد.

احتمالا اطلاعات لازم برای دستیابی به همه ابعاد تصادفات و تحلیل همه جانبه ایمنی راه با داده‌های در دسترس مقدور نیست. اما در این نوشته سعی شده‌است که به بررسی آمار تصادفات ۱۴۰۲ با نگاهی جدید بپردازیم.

یکی از اهداف تحلیل، یافتن نقاطی‌است که بتوان با تکیه بر آن بر تصمیم‌های جامع‌تر و بهتری دست یافت.

در این نوشته شاخص‌هایی مانند آمار کشته شدگان تصادفات در ایران در سال ۱۴۰۲، تعداد کشته‌های تصادفات به ازای صدهزار نفر جمعیت، تعداد مجروحان به ازای صد هزار نفر جمعیت و نسبت تعداد کشته‌ها به مجروحان استفاده شده‌است.

آمار کشته شدگان تصادفات در سال ۱۴۰۲

در نگاه اول به نظر می‌رسد که تعداد بالای قربانیان حوادث جاده ای کشور مطابق آمار تصادفات ۱۴۰۲ که توسط پزشکی قانونی منتشر شده‌است، در استان‌های فارس، تهران، سیستان و بلوچستان، کرمان، خراسان رضوی، اصفهان و خوزستان ساکن هستند. تقریبا نیمی از کل تلفات تصادفات جاده ای کشور در این ۷ استان اتفاق می‌افتد. اما باید در نظر داشت که جمعیت این ۷ استان، بیش از نیمی از جمعیت کل کشور را شامل می‌شود.

این بدین معنی‌است که برای کاهش تلفات، تمرکز بر استان‌های پرجمعیت یک راهکار است، اما ما را به یک راهکار موثر نمی‌رساند. در این استان‌های پرجمعیت، احتمالا کیلومتر بیشتری از آزادراه، بزرگراه و راه‌های اصلی بین شهری و معابر درون شهری وجود دارد.

برای رسیدن به یک تصویر بهتر، شاید بتوان از شاخص تعداد کشته‌ها در صدهزار نفر جمعیت استفاده کرد. در تصویر۲ وضعیت این شاخص در استان‌های مختلف نشان داده شده‌است.

نسبت کشته‌شدگان تصادفات در سال ۱۴۰۲ به صد هزار نفر جمعیت

در این نمودار و نقشه جدید، استان‌های مرکزی، سیستان و بلوچستان، سمنان، خراسان جنوبی و کرمان بالاترین تعداد کشته به نسبت جمعیت را دارند. در واقع بیش از ۲۰ درصد از کشته‌های تصادفات را به این ۵ استان اختصاص یافته، در حالیکه نزدیک به ۱۲ درصد از جمعیت کشور را در خود جای داده‌اند. ایمنی راه در این ۵ استان در وضعیت بغرنجی قرار دارد و عدد بالای ۴۰ به ازای صد هزار نفر جمعیت نشان‌دهنده مرگبار بودن جاده‌های این استان‌هاست.

متوسط شاخص تعداد کشته تصادفات به صد هزار نفر جمعیت برای کل کشور در سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۲۳/۵ می‌باشد. استان تهران که در تصویر۱، رتبه دو تعداد مطلق کشته را داشته، در تصویر۲، رتبه ۳۱ (آخر) را دارد.

اما به نظر می‌رسد که در استان تهران و البرز با عدد شاخص ۱۰ و ۱۱، در بین همه استان‌ها، داده پرت (outliers) حساب می‌شود. بدون در نظر گرفتن این دو استان، شاخص نسبت تعداد کشته تصادف به صد هزار نفر جمعیت در سال ۱۴۰۲ به ۲۸/۵ می‌رسد که عدد بالایی در جهان‌است.

شاخص تعداد کشته به تعداد مجروحان (Fatality to injured) تصادفات

اگر بخواهیم بر اساس داده‌های آمار تصادفات ۱۴۰۲ به یک جمع بندی نهایی برسیم و از بین ۵ استان بالا، یک یا دو استان انتخاب کنیم که نیاز به اقدام سریعتر و تمرکز و سرمایه گذاری بیشتر دارد، یک مدل تحلیل دیگر می‌تواند به ما کمک کند. شاخص نسبت تعداد کشته تصادفات به تعداد مجروحان در هر استان.

در تصویر۳ این شاخص برای استان‌های مختلف نشان داده شده‌است.

همانطور که در تصویر۳ قابل مشاهده‌است، نسبت تعداد کشته به تعداد مجروجین تصادفات جاده ای در استان سیستان و بلوچستان نزدیک به ۲ برابر استان هرمزگان که در رتبه ۲ قرارداد. این بدین معنی‌است که در صورت بروز تصادف، احتمال مرگ بیشتر از احتمال مجروح شدن و در استان سیستان و بلوچستان این نسبت نزدیک به ۲۰ درصد می‌باشد.

از تصویر۲، دانستیم که ۵ استان دارای نسبت کشته‌های تصادف به جمعیت بالایی هستند. از بین این ۵ استان، استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و مرکزی در حالت بحرانی تری از نظر کشته‌های تصادفات قرار دارند.

دانلود آمار تلفات حوادث رانندگی سال ۱۴۰۲

• آمار تصادفات ۱۴۰۲ سازمان راهداری دانلود
• آمار متوفیات و مصدومین ناشی از حوادث رانندگی ارجاعی به مراکز پزشکی قانونی کشورطی سال ۱۴۰۲
• مقایسه آمار تلفات و مصدومان تصادفات رانندگی سال ۱۴۰۲ با سال ۱۴۰۱

با کمک آمار تصادفات ۱۴۰۲ که به صورت محدود و توسط پزشکی قانونی ارایه شده‌است و همچنین با کمک آمار جمعیتی مرکز آمار ایران، تحلیل‌هایی ارایه شد تا بتوان به تصویر واضح تری از ایمنی راه کشور در سال ۱۴۰۲ رسید.

علل افزایش تصادفات در سال ۱۴۰۲

افراد و سازمان های مختلف در مورد علل افزایش تصادفات در سال ۱۴۰۲ اظهارنظر کرده‌اند. در ادامه به برخی از آن ها می‌پردازیم:

کمیسیون نود اسفند ۱۴۰۲:

علی خضریان در تشریح نشست کمیسیون اصل نود در خصوص بررسی اقدامات انجام‌شده برای کاهش حوادث رانندگی و اصلاح نقاط حادثه خیز اظهار داشت: لزوم نقش آفرینی بیمه‌ها در تأمین اعتبارات و با توجه به تمکن مالی آن‌ها و بهره‌مندی اقتصادی ناشی از کاهش تصادفات، انجام وظایف قانونی دستگاه‌های دولتی، لزوم استاندارد سازی و کیفی سازی تولید خودرو و توجه به مولفه‌ی راه، وسیله و قوانین مقرارت موضوع مورد تأکید همه کارشناسان، مسئولین و اعضای کمیسیون بود. مقرر شد در کوتاه مدت موضوع اعمال قانون در مورد سرعت مطمئنه توسط پلیس با به کارگیری ابزار‌های مختلف مورد توجه قرار گیرد.

تیمور حسینی، جانشین رییس پلیس راهور فراجا مهر ۱۴۰۲

سه عامل در آمار تصادفات رانندگی در تعطیلات سهم بسزایی داشته است؛ ۲۹ درصد خطای انسانی، ۲۰ درصد راه‌ها و ۵۱ درصد خودروها خصوصا پراید و پژو در حوادث رانندگی نقش دارند. از این رو در حوادث ترافیکی باید به دو مفهوم موثر توجه ویژه‌ای داشت. ابتدا «وقوع» و سپس «شدت» که اگر بر اساس متغیر شدت حوادث ترافیکی را در نظر بگیریم، سهم انسان، کمتر از راه و خودرو می‌شود. بررسی آمارهای مربوط به فوتی‌ها و مصدومان تصادفات نشان می‌دهد؛ حوادث رانندگی در تعطیلاتی همچون نوروز، اربعین و… سیر صعودی پیدا می‌کند که در این زمینه نیاز به فرهنگ‌سازی است. «اعتماد» به عوامل اصلی افزایش آمار حوادث رانندگی در ایام معمولی و ایام تعطیلات پرداخته است.

تلفات سفرهای نوروزی
نوروز ۱۴۰۲ روزانه به‌طور متوسط ۱۱۰ نفر در جاده‌ها جان خود را بر اثر تصادف از دست داده‌اند. در حالی که این عدد در نوروز ۱۴۰۱ تقریبا ۵۵ نفر بود. درباره چرایی این تصادفات و آمار بالای کشته‌‌‌شدگان دو علت را می‌توان بررسی کرد؛ علت اول دلایلی هستند که گرچه به ظاهر درست می‌‌‌آیند، اما در نهایت نمی‌توانند این پدیده را به شکل صحیح توجیه کنند. مثلا برخی رشد سفرهای نوروزی را عاملی می‌‌‌دانند که به رشد تصادفات منجر شده است. آنها عنوان می‌کنند؛ زمانی که تعداد بیشتری از شهروندان سفر کنند به همان میزان نیز حوادث جاده‌‌‌ای افزایش می‌‌‌یابد.

علت دوم موضوعی است که باعث می‌شود تحلیل مناسبی از وضعیت جاده‌ها و دلایل تصادفات نداشته باشیم و آن تجمیع تعداد کشته‌‌‌شدگان در تعطیلات نوروز و گرفتن میانگین آنهاست. در این حالت بدون در نظر گرفتن آمارهای بالای ایام پیک سفر، جمع آمار ۱۶ روز محاسبه و به این ترتیب عدد هر روز اعلام می‌شود. در این وضعیت با اعلام ۸۷۱ کشته در تصادفات جاده‌‌‌ای نوروز؛ سهم هر روز نزدیک به ۵۵ نفر است. در حالی که در ایام پیک، این عدد دوبرابر بوده است. به این ترتیب با قرار گرفتن عدد کشته‌شدگان این دوره با روزهایی که تردد مسافران کمتر بوده، ‌‌‌آمار این روزها کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

سیدکمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور فراجا آذر ۱۴۰۲

در کشور با ۸۵ میلیون جمعیت، بیش از ۵۲ میلیون نفر دارای گواهینامه رانندگی مختلف هستند. او افزود که ۴۰ میلیون وسیله نقلیه در کشور عملیاتی هستند و ۴۷ درصد از این وسایل نقلیه در شرایط فنی نامناسب و با سن فرسودگی قرار دارند. طول راه‌های کشور ۲۹۷ هزار کیلومتر است. در سال گذشته، تعداد ترددهای شهری به ۳۵ میلیارد و ترددهای جاده‌ای به ۷ میلیارد واحد رسید. این نشان‌دهنده یک افزایش ۶ درصدی در ترددهای جاده‌ای کشور است. از دستگاه‌های ایمنی، تعداد ۸ دستگاه نقش مهمی در کاهش تصادفات دارند. وی بر اهمیت پنج عامل در کاهش تصادفات رانندگی تأکید کرد: مدیریت، وسیله نقلیه، عامل انسانی، راه و قوانین و مقررات بازدارنده. او امیدوار است که کشور بتواند به جدی‌ترین مسئله‌ی خود، یعنی کاهش تصادفات رانندگی، توجه کند.

• آمار تصادفات جاده ای ایران
• آمار کشته شدگان تصادفات جاده ای ۱۳۹۷
• آمار تلفات تصادفات جاده ای ۱۳۹۸
• آمار کشته شدگان تصادفات ۱۳۹۹
• آمار کشته شدگان تصادفات در ایران ۱۴۰۲ + تحلیل
• آمار تصادفات سال ۱۴۰۰ + دانلود و تحلیل استانی
• آمار تصادفات جاده ای ۱۴۰۱ + تحلیل و نمودار
• آمار تصادفات ۱۴۰۳ + دانلود و تحلیل استانی
• مقایسه آمار تلفات تصادفات درون شهری و برون شهری سال ۹۰ تا ۹۵
• آمار تلفات تصادفات رانندگی به تفکیک سن
• آمار تصادفات جاده ای کشور از سال ۹۰ تا ۹۵
• به روز رسانی – نسبت تلفات تصادفات کشور به ۱۰۰ هزار نفر جمعیت تا سال ۱۳۹۵
• آمار تلفات تصادفات جاده ای کشور از سال ۹۰ تا ۹۴
• نسبت تلفات تصادفات کشور به ۱۰۰ هزار نفر جمعیت
• آمار کشته شدگان و مصدومان تصادفات سال ۱۳۹۱
• آمار کشته شدگان و مصدومان تصادفات سال ۱۳۹۴