چالشهای اختصاصی کشورهای با درآمد پایین و متوسط در ایمنی راه – پیارک
جدیدترین تحقیقات منتشر شده توسط پیارک (PIARC) تحلیل جامعی از چالشها و راهحلهای ایمنی جادهای در کشورهای با درآمد پایین و متوسط (LMICs) ارائه میدهد. این مقاله به علل مهم تلفات جادهای میپردازد و مجموعهای از مداخلات استراتژیک، تاکتیکی و عملیاتی را متناسب با نیازهای خاص کشورهای با درآمد پایین و متوسط معرفی میکند.
این مقاله اهمیت رویکرد “سیستم ایمن” را بررسی میکند و بر استراتژیهای “بین تخصصی” و مبتنی بر شواهد برای بهبود ایمنی جاده تأکید دارد. همچنین به پیشرفتهای حاصلشده در طول اولین دهه اقدام سازمان ملل برای ایمنی جادهها (۲۰۱۱–۲۰۲۰) اشاره کرده و توصیههای کاربردی برای دوره تا سال ۲۰۳۰ ارائه میدهد.
از طریق مطالعات موردی دقیق، این تحقیق نمونههای موفق سیاستگذاری ایمنی جادهای در کشورهای مختلف از جمله کلمبیا، برزیل، تانزانیا، بنگلادش، تایلند، مالزی، شیلی، آرژانتین، ویتنام و اوگاندا را به نمایش میگذارد. این نمونهها که بازه زمانی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۳ را در بر میگیرند، اقداماتی نوآورانه مانند طراحی ایمنتر شهرها، اجرای موثر قوانین ترافیکی، مدیریت سرعت، و بهبود سیستمهای واکنش اضطراری را نشان میدهند. در ادامه خواهید یافت که چگونه این کشورها موفق به کاهش چشمگیر تلفات و آسیبهای جادهای شدهاند.
۱- بوگوتا، کلمبیا
- مشکل: نرخ بالای تصادفات منجر به فوت دوچرخهسواران و زیرساختهای ناایمن دوچرخهسواری.
- اقدام: اجرای سیاستهایی برای ترویج دوچرخهسواری (قانون دوچرخه، طرح دوچرخه، مسیرهای امن به مدارس)، بهبود زیرساختهای دوچرخهسواری و اتخاذ برنامه ویژن زیرو برای ایمنی ترافیک.
- نتیجه: کاهش ۵۳ درصدی تصادفات منجر به فوت برای مردان؛ مشکلاتی همچون مناطق پرخطر و کمبود زیرساختها در برخی مناطق باقی ماند.
۲- فورتالزا، برزیل
- مشکل: نرخ بالای مرگومیر ناشی از تصادفات جادهای؛ خیابانهای ناایمن برای عابران پیاده و دوچرخهسواران.
- اقدام: بازطراحی تقاطعها، بهبود زیرساختهای دوچرخهسواری و عابران پیاده، افزایش اجرای قانون، کمپینهای آگاهی عمومی، و آموزش رسانهای.
- نتیجه: کاهش ۴۰ درصدی مرگومیر ناشی از تصادفات جادهای بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸؛ شهر در مسیر دستیابی به اهداف ایمنی جادهای سازمان ملل قرار گرفت.
۳- دارالسلام، تانزانیا
- مشکل: نرخ بالای آسیبهای ناشی از تصادفات جادهای در میان کودکان در نزدیکی مدارس.
- اقدام: ارتقاء مهندسی ایمنی جاده و برنامههای آموزشی ویژه برای مناطق مدرسه.
- نتیجه: کاهش چشمگیر در تصادفات جادهای کودکان، به ویژه تصادفات موتورسیکلت و عابر پیاده.
۴- بنگلادش
- مشکل: نرخ بالای مرگومیر در بزرگراههای روستایی؛ نبود تقاطعهای امن.
- اقدام: برنامههای مدیریت سرعت همراه با اقدامات زیرساختی مانند برجستگیهای کاهش سرعت و نوارهای لرزاننده.
- نتیجه: کاهش ۶۷ درصدی تلفات و کاهش ۵۹ درصدی آسیبهای جدی در مناطق تحت مداخله.
۵- تایلند
- مشکل: مرگومیر بالای موتورسیکلتسواران به دلیل عدم استفاده از کلاه ایمنی.
- اقدام: اجرای قانون الزام به استفاده از کلاه ایمنی برای موتورسیکلتسواران.
- نتیجه: افزایش پنج برابری استفاده از کلاه ایمنی؛ کاهش ۴۱ درصدی آسیبهای سر و کاهش ۲۰ درصدی مرگومیر.
۶- مالزی
- مشکل: نرخ بالای تصادفات موتورسیکلت در بزرگراههای پرترافیک.
- اقدام: معرفی خطوط اختصاصی موتورسیکلت.
- نتیجه: کاهش ۳۹ درصدی تصادفات در بزرگراههای پرترافیک.
۷- سانتیاگو، شیلی
- مشکل: الگوهای رانندگی تهاجمی اتوبوسها که منجر به نرخ بالای تصادفات میشود.
- اقدام: تغییر سیستم پرداخت رانندگان اتوبوس از مبتنی بر تعداد مسافر به حقوق ثابت.
- نتیجه: کاهش ۶۷ درصدی تصادفات، هرچند زمان انتظار مسافران کمی افزایش یافت.
۸- آرژانتین
- مشکل: تمرکززدایی مسئولیتها مانع از مداخلات ملی موثر در ایمنی جادهها میشد.
- اقدام: ایجاد یک آژانس ملی ایمنی جاده و اجرای اقدامات هماهنگ با حمایت بانک جهانی.
- نتیجه: اصلاحات نهادی ظرفیت مداخلات ملی را بهبود بخشید، هرچند نرخ آسیبها هنوز کاهش نیافته است.
۹- ویتنام
- مشکل: تأخیر در زمان واکنش اورژانس برای حوادث ترافیکی.
- اقدام: استقرار ارائهدهندگان مراقبت اضطراری با موتورسیکلت برای رسیدگی به حوادث.
- نتیجه: کاهش زمان پاسخ به میانگین ۵ دقیقه، بسیار سریعتر از خدمات آمبولانس.
۱۰- اوگاندا
- مشکل: اجرای ناکارآمد قوانین ترافیکی که به مرگهای جادهای دامن میزد.
- اقدام: گشتهای پلیسی پیشرفته در بزرگراههای اصلی.
- نتیجه: کاهش ۱۷ درصدی مرگهای جادهای؛ اجرای قانون بسیار مقرونبهصرفه بود.
نتیجهگیری:
این مقاله بر نیاز حیاتی به اقدامات ایمنی جادهای متناسب با شرایط کشورهای با درآمد پایین و متوسط (LMICs) تأکید دارد، جایی که آسیبهای ناشی از ترافیک جادهای به طور نامتناسبی بر جمعیت تأثیر میگذارد. با وجود پیشرفت جهانی در کاهش تلفات جادهای، این کشورها همچنان با چالشهای منحصر به فردی از جمله زیرساختهای محدود، تفاوتهای فرهنگی و اجرای ناکافی اقدامات ایمنی مواجه هستند.
رویکرد “سیستم ایمن” که در سراسر این مطالعه مورد تأکید قرار گرفته است، چارچوب جامعی برای پرداختن به مسائل ایمنی جاده در سطوح استراتژیک، تاکتیکی و عملیاتی ارائه میدهد. مطالعات موردی موفق از کشورهایی مانند کلمبیا، برزیل، تانزانیا و دیگر کشورها، اهمیت سیاستگذاری مبتنی بر شواهد، مشارکت جامعه و همکاری بینبخشی را در دستیابی به کاهش قابل توجهی در تلفات جادهای نشان میدهد.
یافتههای کلیدی نشان میدهند که اجرای مداخلات مقرونبهصرفه مانند مدیریت سرعت، بهبود زیرساختها و ارتقای استانداردهای ایمنی وسایل نقلیه، همراه با سیستمهای پاسخ اضطراری پیشرفته، میتواند جانهای بسیاری را نجات داده و محیطهای جادهای امنتری ایجاد کند. با این حال، دستیابی به موفقیت بلندمدت نیازمند تعهد سیاسی قوی، تأمین مالی پایدار و توسعه زیرساختهای پژوهشی و دانش محلی است.
این مقاله نتیجه میگیرد که در حالی که پیشرفتهایی حاصل شده است، تحقیقات گستردهتر، سرمایهگذاری بیشتر و تلاشهای پایدار جهانی و محلی برای دستیابی به اهداف بلندپروازانه دهه اقدام برای ایمنی جادهای سازمان ملل (۲۰۲۱-۲۰۳۰) ضروری است. با بهرهگیری از موفقیتها و چالشهای گذشته، کشورهای با درآمد پایین و متوسط میتوانند جادههای ایمنتری بسازند، مرگومیرهای قابل پیشگیری را کاهش دهند و کیفیت زندگی شهروندان خود را بهبود بخشند.
