درس نه – ویژگی ها و محدودیت های راننده – جستجوی دیداری
در درس های قبل به مولفه های مختلف دید یعنی : حِدت بینایی (تیزبینی)، حساسیت کنتراست ، دید پیرامونی وجابه جایی در عمق اشاره کردیم. در این درس به مولفه جستجوی دیداری می پردازیم.
جستجوی دیداری (Visual Search)
جستجوی دیداری عبارتست از:
توانایی جستجوی تغییرات سریع مسیر راه برای جمع آوری اطلاعات
فعالیت رانندگی نیاز به جستجوی فعال تغییرات سریع در مسیر دارد و این نیاز به جمع آوری و جذب سریع اطلاعات مسیر دارد. هنگامی که طول زمان ثابت ماندن چشم بر روی یک شی به کوتاهی ۰/۱ ثانیه برای یک کار ساده مانند چک کردن جای خط باشد، ثابت ماندن چشم برای یک کار پیچیده می تواند ۲ ثانیه زمان لازم داشته باشد.
با درک اینکه رانندگان چشم هایشان را هنگام اجرای یک عملیات خاص رانندگی، ثابت می کنند، اطلاعات می تواند در مکان و چارچوبی موثر دریافت شود.
مطالعاتی که با استفاده از دوربین های مخصوص برای ضبط حرکت چشم راننده انجام شده اند، نشان می دهد که رانندگان چگونه توجه خود را میان زیرفعالیت های رانندگی توزیع می کنند و زمان های بسیار کوتاهی که رانندگان به یک شی در حال حرکت، اختصاص می دهند. بر اساس این مطالعات، رانندگان در ۹۰ درصد از زمان درحین رانندگی در یک جاده باز، دید خود رادر ۴ درجه افقی و عمودی از نقطه مستقیم روبروی راننده، ثابت می کنند. در این محدوده تمرکز، ۵۰ درصد از ثابت ماندن چشم به سمت راست جاده است که علایم ترافیکی وجود دارد. این نشان می دهد که جستجوی دیداری راننده، به خوبی متمرکز است.
الگوهای جستجوی دیداری راننده، هنگامی که به یک قوس افقی می رسد با هنگامی که در شیب رانندگی می کند، متفاوت است. در مقاطع شیب دار، رانندگان می توانند اطلاعات مربوط به مسیر و جایگاه وسایل نقلیه جانبی را با نگاه کردن به روبرو دریافت کنند.
مطالعات مرتبط با جابه جایی حرکت چشم نشان داد که راننده رفتار جستجوی خود را چندین ثانیه قبل از شروع قوس تغییر می دهد. این یافته ها پیشنهاد می کنند که قراردادن علایم راهنمایی قوس درست قبل از شروع قوس، ممکن است منجر به کاهش چالش های مربوط به جستجوی دیداری شود.
دیگر کاربران راه، مانند عابران پیاده و دوچرخه سواران نیز فعالیت جستجوی دیداری دارند. عابران پیاده در سه ثانیه اول ورود به مسیر وسایل نقلیه جستجوی دیداری را با گرداندن سر به سمتی که وسایل نقلیه از آن طرف می آیند، انجام می دهند.
دیدن وسایل نقلیه ای که از پشت می آیند، نیاز به بیشترین گردش سر دارند و جستجوی آن ها کمتر انجام می شود. این جستجو تنها توسط ۳۰ درصد عابران پیاده انجام می شود. جستجو برای وسایل نقلیه ای که ازبغل و از روبرو می آیند، بیشتر متداول است و به ترتیب ۵۰ و ۶۰ درصد عابران پیاده آن را انجام می دهند.
جالب است بدانید ۸ تا ۲۵ درصد عابران پیاده در تقاطع های بدون چراغ مراکز شهری، جستجویی انجام نمی دهند.
منبع: Highway Safety Manual
- دوره آنلاین آموزشی ایمنی راه و حمل و نقل جاده ای
- مثالی برای شروع دوره آموزشی ایمنی راه
- درس یک – نقش انسان در بروز سوانح رانندگی
- درس دو – مقدمه ای بر ماتریس هادون
- درس سه – مدل فعالیت رانندگی
- درس چهار- ویژگی ها و محدودیت های راننده – پردازش اطلاعات
- درس پنج – ویژگی ها و محدودیت های راننده – انتظارات راننده
- درس شش – ویژگی ها و محدودیت های راننده – دید (۱)
- درس هفت – ویژگی ها و محدودیت های راننده – دید پیرامونی
- درس هشت– ویژگی ها و محدودیت های راننده – جا به جایی در عمق
- درس نه – ویژگی ها و محدودیت های راننده – جستجوی دیداری
- درس ده – ویژگی ها و محدودیت های راننده – زمان دریافت- واکنش
- توسعه پایدار و ایمنی راه
- دهه اقدام ایمنی راه
