ایمنی راه کشور ایران ۱۴۰۳
ایمنی راه کشور ایران
برای بررسی وضعیت ایمنی راه در ایران ، ابتدا با مشخصات کشورمان آشنا می شویم. کشور ایران با مساحت ۱میلیون و ۶۴۸ هزار کیلومتر مربع و جمعیت نزدیک به ۸۰ میلیون نفر بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، هجدهمین کشور بزرگ دنیا از نظر وسعت و جمعیت می باشد.
سعی می کنیم اسناد، اطلاعات و آمار مرتبط با ایمنی راه کشور ایران را در اینجا گرد آوری کنیم و این صفحه به طور مداوم با تکمیل و به روز رسانی اطلاعات، تکمیل خواهد شد.
پارامترهای بسیاری بر ایمنی راه کشور ایران تاثیرگذار هستند. عمر خودروها، نحوه اعمال قانون و نظارت بر استاندارد وسایل نقلیه و عملکرد خودروها از مسایل مهمی هستند که بر ایمنی راه و تعداد تصادفات رانندگی اثر می گذارند. همچنین کیفیت راهسازی، ابنیه راه و اجرای علایم و تجهیزات ایمنی راه سهم بالایی در کاهش تعداد تصادفات ایمنی راه دارد.
با این وجود بدون یک سیستم مدیریت ایمنی راه، کاهش تصادفات امکان پذیر نیست. در درس های سیستم مدیریت ایمنی راه و رویکرد سیستم ایمن به این مبحث پرداخته شده است.
بررسی داده های تصادفات کشور ایران – ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۲
تعداد سالیانه کشته های تصادفات در سال ۱۳۸۴ بیش از ۲۷ هزار نفر بوده است که این مقدار در دهه نود به یک ثبات نسبی در حدود ۱۶ هزار نفر در سال رسیده بود. با این وجود بعد از طی شدن دوران کرونا، تعداد تلفات تصادفات از عدد ۲۰ هزار نفر در سال گذشته است که نشان می دهد این آمار می تواند به مقادیر گذشته بازگردد.
یکی دیگر از شاخص های وضعیت ایمنی راه در ایران، شاخص تعداد کشته های تصادفات در صدهزار نفر جمعیت کشور است. داده های تصادفات نشان می دهد که شاخص کشته های تصادفات در یک صد هزار نفر جمعیت کشور ایران، طی سال های ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۳، از مقدار ۳۹ به ۲۳/۴۹ رسیده است. کمترین میزان این شاخص مربوط به دوره اوج کرونا در سال ۱۳۹۹ به مقدار ۱۸/۴۵ بوده و سال ۱۳۹۵ دومین رتبه کمترین مقدار شاخص را با عدد ۱۹.۹۵ دارد.
تعداد مصدومان تصادفات رانندگی که در دهه هشتاد حدود ۳۰۰ هزار نفر در سال بود و در دهه نود تنها یکبار رقم بالای ۳۵۰ هزار را تجربه کرده بود، در حال نزدیک شدن با سرعت بسیار زیاد به عدد ۴۰۰ هزار است. تعداد قابل توجهی از کسانی که در تصادفات رانندگی دچار مصدومیت می شوند، تا پایان عمر از معلولیت دایمی و مشکلات جسمی رنج می برند.
تعداد مصدومان در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت نیز در ابتدای دهه ۱۴۰۰ در حال عبور از همه رکوردهای قبلی است. قبل از سال ۱۴۰۲، بیشترین مقدار این شاخص مربوط به سال ۱۳۹۷ است. اما در سال ۱۴۰۲ این شاخص ۱۰ واحد از شاخص سال ۱۳۹۷ بالاتر است. این نشان میدهد که برای کاهش تلفات و مصدومان تصادفات بعد از سال ۱۴۰۰، اقدامات کافی نبوده است و باید تلاش های بیشتری صورت گیرد.
یکی از شاخص های مهم وضعیت ایمنی راه در ایران ، شاخص تعداد کشته تصادفات در ۱۰ هزار دستگاه وسیله نقلیه است. شاخص تعداد کشته تصادفات در ۱۰ هزار دستگاه وسیله نقلیه بعد از سال ۱۳۹۲ به زیر ۶ رسیده است و به ثبات نسبی رسیده است. باید در نظر داشت که اسقاط خودرو در کشور به کندی صورت می گیرد و خودروها از رده خارج نمی شوند. بنابراین با بالا رفتن سن خودروها، این امکان وجود دارد که دوباره شاخص تعداد کشته نسبت به ده هزار دستگاه وسیله نقلیه روندی افزایشی به خود بگیرد.
منبع آمار و اطلاعات ارایه شده در مورد وضعیت ایمنی راه در ایران، مرکز آمار ایران و سازمان پزشکی قانونی کشور است.
برنامه هفتم توسعه و کاهش تصادفات در ایران
بند ت ماده ۵۹ از قانون برنامه هفتم توسعه کشور:
شورایعالی هماهنگی حمل ونقل و ایمنی کشور باید برای کاهش سالانه ده درصد از تلفات جانی ناشی از تصادفات رانندگی در جاده های کشور موضوع جزء (۳) بند <ج> ماده (۳۰) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور، < برنامه عملیاتی ارتقای ایمنی راههای کشور> را حداکثر ظرف شش ماه از لازم الاجرا شدن این قانون به تصویب برساند.
تمامی برنامه ها و اقدامات در حوزه ایمنی راه های کشور و بودجه مورد نیاز برای آنها باید در قالب لوایح بودجه سنواتی پیشبینی گردد و شورایعالی هماهنگی حمل ونقل و ایمنی کشور متولی راهبری آن است.
برنامه استراتژیک بخش حمل و نقل ایران
در سند برنامه استراتژیک بخش حمل و نقل ایران یکی از اهداف استراتژیک ارتقای ایمنی حمل و نقل بیان شده است. این سند در سال ۱۳۹۷ تهیه شده است. دانلود
چشم انداز ایمنی راه کشور ایران
در سند راهبردی ایمنی راه کشور، چشم انداز ایمنی راه کشور به صورت زیر تعریف شده است.
“استفاده ایمن از راه برای تمامی اقشار جامعه“
استراتژی ایمنی راه کشور ایران ( راهبرد ملی ایمنی راه ایران)
بحث ها راجع به استراتژی ایمنی راه در ایران و فایل پی دی اف آن، از اینجا در دسترس قرار گرفته است. به نظر می رسد که علیرغم تغییرات گسترده در رویکرد ایمنی راه در دهه ۹۰، این رویکردها به صورت علنی اعلام نشده اند.
نقشه راه بهبود ایمنی راه های کشور
نقشه راه بهبود ایمنی راه های کشور مصوب هیات وزیران در سال ۱۴۰۰ می باشد. دانلود
برنامه عملیاتی ایمنی راه های کشور ایران
رئوس برنامه عملیاتی ایمنی راه کشور ایران دانلود
این سند در سال ۱۳۹۷ توسط مرکز تحقیقات راه و مسکن و به سفارش سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای ایران تهیه شده است.
آیین نامه های ایمنی راه ایران
آخرین نسخه آیین نامه های ایمنی راه در ایران از اینجا قابل دسترس است.
قوانین و ضوابط ایمنی راه های شهری از اینجا قابل دسترس است.
مهمترین گزارش های ایمنی راه کشور ایران
بررسی آمار حوادث و تلفات جاده ای تهیه شده توسط مرکز آمار ایران ۱۴۰۲ دانلود
بررسی آمار حوادث و تلفات جاده ای تهیه شده توسط پژوهشکده آمار ایران اسفند ۱۳۹۸ دانلود
سیمای ایمنی کشور تهیه شده توسط وزارت راه و شهرسازی سال ۱۳۹۴ دانلود
سیمای ایمنی راه ها تهیه شده توسط وزارت راه و ترابری سال ۱۳۹۰ دانلود
داده های تصادفات ایران
داده های تصادفات ایران به طور خاص در دسته بندی های متفاوت ملی و استانی ارایه شده است. داشبورد آماری داده های تصادفات جاده ای شامل آمار افراد فوتی و مصدوم به تفکیک استان از اینجا قابل دسترسی هستند.
آمار سالانه تصادفات کشور شامل آمار تصادفات درون شهری، برون شهری و مصدومان از لینک های موجود در باکس زیر قابل دسترس است.
- آمار کشته شدگان تصادفات در ایران ۱۴۰۲ + تحلیل
- آمار تصادفات سال ۱۴۰۰ + دانلود و تحلیل استانی
- آمار تصادفات جاده ای ۱۴۰۱ + تحلیل و نمودار
- آمار تصادفات جاده ای به تفکیک استان ۱۴۰۳
- آمار تصادفات رانندگی سال ۱۳۹۱
همچنین نسبت تعداد تصادفات به ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در سال های مختلف از اینجا قابل دسترسی است.
همچنین ایمنی راه استان های کشور به صورت مشروح و اختصاصی هر استان شامل آمار تصادفات درون شهری، برون شهری و مصدومان و همچنین وضعیت راه های استان ها در باکس زیر به روز می شود:
سازمان های دولتی مرتبط با ایمنی راه در ایران
سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای
سازمان های غیردولتی مرتبط با ایمنی راه در ایران
سازمان های غیردولتی مرتبط با ایمنی راه و تاریخچه ای از آن ها از اینجا قابل دسترسی است.